Kina je odbila da reciklira zapadnu plastiku. Šta sad valja činiti na Zapadu, pita se Sara Kaljli Votson iz američkog Javnog nacionalnog radija (NPR).
Već više od 25 godina, mnoge razvijene zemlje, uključujući i Sjedinjene Države, šalju ogromne količine plastičnog otpada u Kinu umesto da ga same recikliraju sami.
Dosad je nekih 106 miliona metričkih tona – oko 45 procenata svih svetskih plastičnih masa za reciklažu – plasirano u Kinu od 1992. do danas, izveštava Comtrade baza podataka Ujedinjenih nacija.
Međutim, Kina je 2017. godine donela politiku „Nacionalnog mača“ koja zabranjuje uvoz plastičnog otpada, upravo radi zaštite životne sredine i zdravlja ljudi – počev od januara 2018. godine.
Sada kada Kina više ne prihvata plastiku, šta se dešava sa tim otpadom koji ostaje na zapadu?
Prema autorima nove studije, ta plastika se na zapadu sada – nagomilava.
“Upućeni smo u izveštaje o akumulaciji otpada na ovim mestima koja zavise od Kine”, kaže Ejmi Bruks (Amy Brooks), doktorantkinja inženjerstva na Univerzitetu Džordžija i vodeća autora studije objavljene prošle nedelje u Scientific Advances.
Ona kaže da nešto od te plastične mase završava na deponijama, biva spaljeno ili se šalje u druge zemlje, “kojima nedostaje infrastruktura nužna da bi se ovim otpadom pravilno rukovalo.”
Prema kineskom novom zakonu, procenjuje se da će do 2030. godine 111 miliona metričkih tona plastičnog otpada biti raseljeno. Ovo su projekcije relevantnih studija. Ta količina je jednaka gotovo polovini ukupnog plastičnog otpada koji je u Kinu uvožen sa svih strana sveta jod 1988. godine.
Brza ekspanzija plastike za jednokratnu upotrebu u devedesetim godinama – i kontejneri za jednokratnu upotrebu – brzo su povećavali kineski uvoz otpadne plastike. Godišnji globalni uvoz je od 1993. do 2016. godine porastao 723 odsto, na oko 15 miliona megatona (što je, zapravo, 15mlrd tona).
Za razvijene nacije poput Sjedinjenih Država, daleko je ekonomičnije potisnuti plastiku iz zemlje umesto je reciklirati unutar nje, kaže Džena Jambek (Jenna Jambeck), vanredna profesorka inženjerstva na Univerzitetu Džordžija i koautorka studije.
Sjedinjene Države, Japan i Nemačka su na vrhu liste kada se radi o izvozu njihove plastike. Samo u Sjedinjenim Američkim Državama, između 1988. i 2016. godine je ka Kini bilo poslato 26,7 miliona tona.
Hong Kong je najveći izvoznik plastičnog otpada sa 56,1 miliona tona. Ali, ovaj grad-država je istovremeno imao i ulogu ulazne tačke ove vrste otpada u Kinu – na tom punktu je od 1988. do 2016. godine uvezla 64,5 miliona tona – i to sa mesta kao što je SAD (koja je tamo poslala više od 372.000 tona 2017. godine), a zatim je je, iz Hong Konga većina toga otpremano dalje u kinesko kopno.
Druge države mogu kupiti i reciklirati ovu plastiku i proizvoditi više robe za prodaju ili izvoz, kao što je – uostalom, Kina dosad i radila – učinivši plastiku profitabilnom i za sebe, ističe se u ovoj studiji. Industrijska publikacija „Waste Dive“ izveštava da su Sjedinjene Države u 2017. godini poslale 137.044 metričkih tona Vijetnamu, čime je izvoz svoje plastike u ovu zemlju više nego dvostruko povećanla u odnosu na 2016. godinu, kada je poslala 66.747 tona.
Ali, nacije poput Malezije, Tajlanda ili Vijetnama, koje su pokupile ponešto od onoga što Kina ostavlja iza sebe, nemaju razvijene sisteme za upravljanje otpadom. Jambek kaže da je Vijetnam već dostigao svoj trenutni limit na količinu otpada koji može da podnese i apsorbuje: čelnici ove zemlje već su najavili da od oktobra više neće prihvatati još zamašnije količine plastičnog otpada.
“Nijedna zemlja nema te sposobnosti da prihvati, apsorbuje i na pravi način reciklira plastični otpad – nijedna izuzev Kine”, kaže Jambek. “Ono što sada treba da uradimo jeste da preuzmemo odgovornost i da obezbedimo da se našim otpadom upravlja na način koji je odgovoran, bez obzira gde se to odvija – odgovorno, dakle podrazumeva kako životnu tako i društvenu odgovornost”.
Merijan Čertov (Marian Chertow), direktorka programa za politiku upravljanja čvrstim otpadima na Jejlu, koja nije učestvovala u studiji, kaže da su ovi novi nalazi korisni jer potvrđuju ono što su stručnjaci mislili da znaju – gotovo polovina izvoza plastičnog otpada na kraju se reciklira u Kini.
“Postoji ogromna promena na tržištu u ovoj situaciji, kada Kina više ne uzima polovinu ovih plastičnih otpadnih materijala. Zaista mislim da je ovaj način razmišljanja koji se razvio u Sjedinjenim Državama – da se otpad mora izvesti ‘negde drugde’ taj koji se mora promeniti”, kaže ona.